Fatimskie orędzie Matki Bożej, prośba o modlitwę różańcową, która uratuje ludzkość i świat, trafiło w serca katolików na podatny grunt, bowiem od wieków w tej umiłowanej przez wielu chrześcijan modlitwie powierzali wszystkie swoje dzienne sprawy, radości i troski, błagania i dziękczynienia. Różaniec-codzienny jak chleb powszedni, ratunek i siła do pokonywania trudności, przepustka w dłoniach zmarłego w drodze do nieba – był sposobem poznawania Bożych tajemnic i źródłem bezmiaru łask.

Skąd wzięła się tradycja tak silna, że niezmiennie trwa pośród ludu, niezależnie od pochodzenia, wieku i wykształcenia i nie zanika pomimo licznych przemian społecznych i kulturowych. Jego początki sięgają odległych czasów przed narodzeniem Chrystusa. Okazuje się, że zwyczaj odmawiania pewnej ilości modlitw tzw. różańców, odliczanych dla ułatwienia przy pomocy sznurka z koralikami czy węzełkami był już znany i stosowany w wielu religiach.

Za ojca Różańca Świętego uznaje się św. Dominika. Legenda głosi, że tej modlitwy nauczyła go sama Najświętsza Maryja i poleciła rozpowszechniać ją na całym świecie. Różaniec w obecnym kształcie poznano dopiero w XV wieku dzięki bł. Alanusowi a la Roche. On ustalił liczbę 150 Zdrowaś na wzór Księgi Psalmów, które podzielił na dziesiątki, przeplatając je Modlitwą Pańską. Dla rozpowszechnienia tej modlitwy założył pierwsze bractwo różańcowe. Dzięki dominikanom modlitwa ta stała się znana w całym kościele.

W kolejnym stuleciu utworzono 15 tajemnic różańcowych do rozważania życia Jezusa i Maryi i podzielono je równo na radosne, bolesne oraz chwalebne.

Modlitwę różańcową popularyzowali liczni święci, jednak najbardziej do jej rozpowszechnienia w kościele przyczynili się papieże, gdyż w jej odmawianiu widzieli ratunek wobec grożących Kościołowi niebezpieczeństw. W ramach podziękowania Maryi za zwycięstwo w bitwie pod Lepanto floty chrześcijańskiej nad turecką w dniu 7 . X . 1571roku papież Pius V ustanowił dzień 7. października świętem MATKI BOZEJ RÓŻANCOWEJ Papież Leon XIII – zwany papieżem różańca – polecił odmawiać różaniec przez cały miesiąc październik i wprowadził do Litanii Loretańskiej wezwanie: Królowo Różańca Świętego, módl się za nami.

Wielkim orędownikiem modlitwy różańcowej był Ojciec Święty – Jan Paweł II, który wprowadził do Różańca czwartą część – tajemnice światła – dotyczące publicznej działalności Jezusa. W ten sposób Różaniec można nazwać streszczeniem Ewangelii. Ogłosił też czas od X. 2002 do X. 2003 – Rokiem Różańca Świętego.

Od połowy XIX w. najbardziej popularną różańcową wspólnotę modlitewną stanowi Stowarzyszenie Żywego Różańca założone przez Paulinę Jaricot (1799-1862) w Lyonie w 1826 roku. Sługa Boża Paulina gorąco pragnęła uczynić różaniec modlitwą wszystkich, dlatego wpadła na genialny sposób organizowania piętnastoosobowych grup, nazwanych później „żywymi różami”. Każda z osób tworzących piętnastkę zobowiązała się do odmawiania codziennie jednej tajemnicy , czyli wspólnie odmawiano cały różaniec. Wszystkich członków róży dotyczy taka sama zasługa, jakby odmówili cały różaniec. Nieodmówienie wyznaczonej dziesiątki nie oznacza grzechu, ale utratę zasługi. Tak więc młoda dziewczyna z Lyonu stała się pierwszą zapałką do rozpalenia wielkiego ognia, którym jest modlitwa róż Żywego Różańca.

Papież Grzegorz XVI w 1832r. listem apostolskim zatwierdził stowarzyszenie Żywego Różańca i nadał mu liczne odpusty. Jego opiekunką ustanowił młodą rzymską męczenniczkę św. Filomenę.

Dzisiaj Żywy Różaniec jest najliczniejszą wspólnotą modlitewną w Polsce-liczy obecnie ponad milion członków. Obecny jest niemal w każdej parafii. Wspólnoty Żywego Różańca składają się z dwudziestoosobowych grup zwanych popularnie RÓŻAMI, których liczebność zgadza się z liczbą rozważanych tajemnic. Słowo – żywy – oznacza ożywianie wspólnoty codzienną modlitwą i rozważaniem tajemnic Jezusa i Maryi. Systematyczna modlitwa dwudziestu osób to ŻYWY RÓŻANIEC, a nie tylko drewniane paciorki. Ponadto jego żywotność podkreśla fakt, że osoby, które umierają bądź z niego odchodzą są zastępowane kolejnymi.

Każda Róża obiera sobie Patrona, od którego bierze nazwę. Na czele Róży stoi zelator, czuwający nad pełnym składem i wypełnianiem zadań apostolskich członków grupy. Wszyscy zelatorzy tworzą Radę Żywego Różańca. Duchową opiekę nad Żywym Różańcem pełni duszpasterz tzw. ksiądz Moderator, który przyjmuje nowych członków, prowadzi miesięczną zmianę tajemnic i rozwija we wspólnocie działalność duszpasterską. Szczegółowe zadania i obowiązki członków, zelatorów i Moderatora mieszczą się w CEREMONIALE ŻYWEGO RÓŻAŃCA.

Od niedawna Żywy Różaniec w Polsce ma swój statut, delegata Konferencji Episkopatu Polski, którym jest Ks. Abp. Wacław Depo, Metropolita Częstochowski i zarząd z krajowym moderatorem na czele. W Warszawie Rembertowie u sióstr loretanek mieści się siedziba zarządu stowarzyszenia i wydawane jest też pismo formacyjne – miesięcznik RÓŻANIEC.